Stoornis van Asperger oorzaak van disfunctioneren
De Centrale Raad van Beroep (CRvB) vernietigt in een uitspraak van 4 mei 2017 het ontslag van een ambtenaar wegens disfunctioneren, omdat het disfunctioneren zijn oorzaak vindt in ziekte, namelijk de stoornis van Asperger (ECLI:NL:CRVB:2017:1671).
De betrokken ambtenaar is reeds vanaf 1 december 1981 in dienst. Het functioneren is kennelijk jarenlang naar behoren gegaan. Vanaf 2007 ging het functioneren echter slechter met uiteindelijk vanaf 2010 slechte beoordelingen tot gevolg.
In de uitspraak wordt geschetst dat als gevolg van maatschappelijke en technologische veranderingen de functie van betrokkene en de wijze waarop gewerkt moet worden aan veranderingen onderhevig is geweest. Het vermogen om zich nieuwe technieken en werkwijzen eigen te maken bepaalt daarmee ook in toenemende mate de geschiktheid voor de functie.
Vanwege het onvoldoende functioneren is door de werkgever aan het Instituut Autismetotaal.nl gevraagd naar de mogelijke invloed van de medische conditie van de betrokken ambtenaar op zijn functioneren. Uit het onderzoek komt naar voren dat sprake is van de stoornis van Asperger. Betrokkene ondervindt beperkingen op het gebied van communicatie, sociale interactie, concentratie en planning. De bedrijfsarts doet aanbevelingen om het functioneren te verbeteren. Deze verbetering blijft echter uit en na weer een onvoldoende beoordeling verleent de werkgever ontslag wegens ongeschiktheid anders dan op grond van ziekte.
De CRvB overweegt dat volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 30 januari 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:249) geldt dat in geval de ambtenaar als gevolg van ziekte of gebrek ongeschikt is voor zijn functie, het bestuursorgaan niet bevoegd is hem ontslag te verlenen wegens ongeschiktheid op andere dan medische gronden. Eveneens volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 2 juli 2015, ECLI:NL:CRVB:2015:2177) moet in gevallen waarin aanwijzingen bestaan dat de ongeschiktheid van de ambtenaar verband houdt met ziekte of gebrek, of daarover gerede twijfel bestaat, onderzoek plaatsvinden naar die eventuele medische oorzaak. Van ongeschiktheid tot het verrichten van ‘zijn arbeid’ als gevolg van ziekte of gebrek is sprake indien en zolang de medewerker buiten staat is de hem opgedragen functie in volle omvang uit te oefenen. Bepalend is niet de ziekte als zodanig, maar de daaruit voortvloeiende ongeschiktheid tot het verrichten van de arbeid (uitspraak van 12 april 2007, ECLI:NL:CRVB:2007:BA4269).
De CRvB concludeert dat op basis van de informatie van de bedrijfsarts en het rapport van het bureau Autismetotaal.nl aannemelijk is dat de snelle veranderingen in de functie en de omgeving te veel van appellant met zijn Asperger vergen. Dit alles leidt tot de conclusie dat de werkgever niet bevoegd was om de betrokken ambtenaar te ontslaan wegens ongeschiktheid anders dan op grond van ziekte.
Deze uitspraak is een belangrijke erkenning voor patiënten met een stoornis in het autistisch spectrum. Het is ook een duidelijk signaal voor werkgevers om problemen die ambtenaren ondervinden bij veranderde werkwijze in de functie serieus te nemen en daarbij ook acht te slaan op eventuele medische beperkingen die daarbij een rol kunnen spelen.
