1% administratief ziek houden; slim of risicovol?

Om te beginnen een casus. Op 6 juni 2014 meldt een werkneemster zich ziek met een hartinfarct. Met ingang van het najaar 2015 start de re-integratie in het eigen werk. Op 29 oktober 2015 adviseert de bedrijfsarts een opbouw, gedurende zes weken, naar volledige hervatting. Partijen stellen, in overleg met de bedrijfsarts, het plan van aanpak daarvoor bij. De re-integratie verloopt succesvol. Met ingang van 17 december 2015 is de werkneemster volledig hersteld verklaard door de bedrijfsarts en vervult zij weer haar volledige betrekking. Niettemin heeft de werkgever haar voor slechts 95% hersteld gemeld bij het UWV, vooralsnog te rekenen tot 17 juni 2016. Administratief beschouwt de werkgever haar nog voor 5% arbeidsongeschikt.

De werkgever stelt zich op het standpunt dat sprake is van een “gebruikelijke proefperiode” van zes maanden om de ‘duurzaamheid’ te testen. De werkneemster is het daar niet mee eens.

Het kan echter ook de bedrijfsarts zijn, omdat deze twijfelt of de werkneemster nog wel terug kan keren in haar functie, die voorstelt om de werkneemster nog 1% of enkele procenten arbeidsongeschikt te laten zijn gedurende een periode van enige weken tot maanden. Zijn er in die periode geen problemen, dan volgt alsnog een volledige hersteld melding bij het UWV. Ook dan is het doel, voor de werkgever, om bij uitval in deze periode niet te worden geconfronteerd met een nieuwe ziekmelding en daardoor nieuwe wachttijd.

In het ambtenarenrecht hebben wij over dit onderwerp geen rechtspraak gevonden. Deze casus is daarom ontleend aan rechtspraak van de Kantonrechter (ECLI:NL:RBLEE:2009:BK1711 en ECLI:NL:RBZLY:2011:BR4713). Uit onze praktijk weten wij dat deze methode van verzuimregistratie zich ook bij (semi-)overheidswerkgevers geregeld voordoet en soms zelfs in de rechtspositie is geformaliseerd.

Een onderzoekje heeft duidelijk gemaakt dat deze methodiek in het veld regelmatig voorkomt en onder meer ook wordt geadviseerd, ondersteund en/of goedgekeurd door HR- en P&O-medewerkers, bedrijfsartsen en zelfs het UWV. De gedachte dat, als mensen met verstand van re-integratiebegeleiding en poortwachtersbewaking, dit adviseren het wel goed zal zijn, kan zomaar postvatten en doet dat ook.

Wat kunnen zoal de gevolgen zijn voor werkgevers en werknemers indien werknemers administratief 1% of enkele procenten ziekgemeld worden houden? Allereerst blijft formeel de verplichting tot verzuimbegeleiding en -administratie bestaan, of te wel het actueel en up to date houden van het Plan van Aanpak, met voortgangsgesprekken en bezoeken aan de bedrijfsarts. De werknemer kan, afhankelijk van de duur van het ziekteverzuim, worden geconfronteerd met kortingen (oplopende tot 30%) op zijn salaris wegens langdurig ziekteverzuim. Partijen blijven verplicht re-integratie inspanningen in het eerste en tweede spoor te leveren en kunnen elkaar daar wederzijds, zelfs met sanctiemogelijkheden, op aanspreken en aanhouden. De mogelijkheid tot het aanvragen van deskundigenoordelen bij het UWV blijft bestaan. Als er 87 weken zijn verstreken, kan zelfs een WIA-aanvraagprocedure om de hoek komen, waaraan de medewerker, op straffe van sancties van de werkgever, verplicht is zijn medewerking te verlenen. Of er uiteindelijk ook een WIA-uitkering komt, is een andere vraag.

Wat ook nog eens het geval is, is dat men het volledige herstelmoment weliswaar opschuift, maar dat ook de vier-weken termijn wordt opgeschoven, die begint dan ook later te lopen en of dat in alle gevallen gewenst is, is ook maar de vraag.
Kortom, vele gevolgen die niet bijdragen aan een plezierige arbeidsverhouding. Zeker niet als in de sfeer van sancties en juridische procedures wordt uitgekomen.

Als werknemer kun je aan de hand van je salarisstrook vaststellen of je nog ziekgemeld staat. Bij langdurige ziekte is er veelal sprake van een korting op het salaris. Soms per direct, maar veelal pas vanaf de zesde of zelfs pas de 12^de maand ziekte. Bij volledig herstel moet deze korting zijn verdwenen van de salarisstrook, of niet alsnog verschijnen. De werknemer kan, bij een ziekte die meer dan 42 weken heeft geduurd, bij het UWV navragen of hij door zijn werkgever per datum X hersteld is gemeld; overigens is deze hersteldmelding geen harde verplichting meer voor de werkgever.

Indien een werknemer het met deze praktijk niet eens is, is de eerste stap natuurlijk de dialoog aangaan met de werkgever. Houdt de werkgever voet bij stuk, bijvoorbeeld omdat deze wordt gesteund door “deskundigen” dan is de volgende stap een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV ter beantwoording van de vraag of de eigen werkzaamheden weer kunnen worden gedaan per de datum waarop de werknemer zich volledig hersteld acht. Legt de werkgever een positief deskundigenoordeel naast zich neer dan is de gang naar de onafhankelijke rechter welhaast onvermijdelijk geworden. In een procedure kan de werknemer wijzen op zijn feitelijk weer volledig werken, het al geruime tijd niet meer zijn uitgevallen, eventueel het deskundigenoordeel en de rapportage van de UWV-verzekeringsarts waaruit blijkt dat hij weer in staat wordt geacht zijn functie in volle omvang te vervullen, gegevens van de huisarts en de behandelend sector, het advies van de bedrijfsarts waaruit blijkt dat deze de werknemer weer volledig in staat acht zijn functie in volle omvang te vervullen, evaluatiegesprekken in het kader van het Plan van Aanpak en bezoeken bij de bedrijfsarts.

Een werkgever die de 1% of enkele procenten ziekregistratie overeind wil houden, moet daarvoor medisch objectieve redenen kunnen aantonen (die komen natuurlijk in eerste instantie van zijn bedrijfsarts en diens advies, maar kunnen ook uit een door de werkgever aangevraagd deskundigenoordeel blijken). Ook moet worden aangegeven wat het 1% of enkele procenten arbeidsongeschikt zijn inhoudt, met name welke medische beperkingen er feitelijk nog bestaan om de functie volledig te kunnen uitoefenen en welk functie bestanddeel door deze beperking niet meer kan worden gedaan.
Als je al het vorenstaande overziet, is 1% of enkele procenten (administratief) ziekhouden misschien wel slim, maar zeker in algemene zin niet geoorloofd en ook nog eens een risicovolle actie, wanneer je kijkt naar wat voor schade dit optreden kan aanrichten in de arbeidsrelatie.

De lijn behoort te zijn, dat als een werknemer in zijn functie weer volledig werkt, hij volledig hersteld moet worden gemeld. Kan hij na terugkeer langer dan vier weken werken, dan is een nieuwe ziekmelding voor risico van de werkgever. Uit de genoemde rechtspraak blijkt in elk geval, dat de ‘1% of enkele procenten administratief ziek houden’ praktijk in algemene zin niet is geoorloofd en dus niet als slim, maar als risicovol is te kwalificeren.